MOÄT NGAØN LEÛ MOÄT CHUYEÄN NHÔÙ QUEÂN
Moäng Tuyeàn Nöõ Só
Buøi
Hueä Daytona Dr. San Jose. Traàn Tuù Uyeân coù phaûi laø taùc
giaû cuûa Bích Caâu Kyø Ngoä khoâng? Toâi muoán ñöôïc
nhaéc laïi söï tích cuûa caâu chuyeän thaàn thoaïi lyù
thuù naøy. Baø cuï nhôù khoâng?
*
Traàn Tuù Uyeân laø nhaân vaät chính trong truyeän Bích Caâu
Kyø Ngoä. Coøn taùc giaû laø Voâ Danh. Truyeän keå moät anh
hoïc troø noï teân laø Traàn Tuù Uyeân gaëp ñöôïc moät
naøng tieân taïi Bích Caâu, ngaøy xöa thuoäc laøng Yeân
Traïch, toàng Yeân Hoøa,huyeän Thoï Xöông Haø Noäi, khu phoá
Caùt Linh... hieän coøn ñeàn Tuù Uyeân taïi ñaây. Noäi dung:
"Tuù Uyeân hoï Traàn, laø moät nhoïc troø ngheøo,
thöôøng rong chôi ñaây ñoù ñeå thöôûng ngoaïn phong
caûnh.Coù laàn ñaàn ñaát Bích Caâu nôi
coù phong caûnh höõu tình, beøn döïng nhaø ôû ñoù theo
ñoøi vieäc buùt nguyeân. Moät hoâm ñi rong chôi taïi chuøa
Ngoïc Hoà, luùc chieàu taø baûng laûng ñònh quay goùt trôû
veà chôït coù laøn gioù ñaâu thoåi bay
laïi moät baøi thô, noäi dung coù yù gheïo mình. Ngöôùc
maët troâng ra cöûa Tam Quan baát giaùc nhìn thaáy coù moät
naøng con gaùi raát myõ mieàu, maøy taèm maét phuïng, moâi
ñoû nhö son, Tuù Uyeân beøn beùn goùt theo sau. Khi ñeán
Quaûng Vaên ñình thì naøng con gaùi xinh ñeïp naøy boãng
bieán maát daïng. Töø ñaáy anh chaøng Tuù Uyeân si tình kia
sinh ra oám töông tö.
Trong
ñoaïn Tuù Uyeân töông tö coù maáy caâu nhö:
"Böôùm
kia vöông laáy saàu hoa,
Ñoaïn
töông tö aáy nghó maø buoàn teânh!
Hay:
Coù
khi gaõy khuùc ñaøn tranh
Nöôùc
non ngao ngaùn ra tình hoaøi nhaân.
Caàu
hoaøng tay löïa neân vaàn,
Töông
Nhö loøng aáy,Vaên Quaân loøng naøo.
Coù
khi möôïn cheùn röôïu ñaøo
Tieäc
môøi chöa caïn,ngoïc dao ñaõ ñaày.
Hôi
men chöa nhaáp ñaõ say,
Nhö
xoâng muøi nhôù, nhö gaây gioïng tình.
Hoaëc:
Vui
xuaân chung caû moät trôøi,
Saàu
xuaân rieâng naëng moät ngöôøi töông tö.
Sau
ñoù Tuù Uyeân ñeán ñeàn Baïch Maõ caàu thaàn baùo moäng:
Thaàn baûo saùng hoâm sau ra ñôïi ôû Caàu Ñoâng aét seõ
ñöôïc gaëp naøng con gaùi aáy. Hoâm sau Tuù Uyeân lang thang
ñeán Caàu Ñoâng ñôïi tieàu saùng ñeán chieàu , chæ gaëp
coù moãi mình oâng laõo mang ñi baùn böùc tranh veõ hình
troâng gioáng nhö taïc ngöôøi ñaõ gaëp chieàu hoâm
tröôùc. Tuù Uyeân beøn mua mang veà treo ôû nhaø. Böõa aên
naøo anh hoïc troø kieát naøy cuõng doïn hai caùi baùt, hai
ñoâi ñuõa, môøi naøng toá nöõ trong tranh cuøng aên. Theá
roài...moät hoâm vöøa ôû tröôpng veà, nhaùc thaáy coù maâm
côm doïn saün, ngoài xuoáng aên vaø trong buïng sinh nghi
laø...ngöôøi trong tranh ñaõ ñaùp laïi moái tình cuûa mình.
Hoâm sau, Tuù
Uyeân giaû vôø ñi hoïc, song tìm choã ñöùng rình thaáy
ngöôøi trong tranh böôùc ra, lieàn chaïy ngay laïi hoûi,
töùc thì ngöôøi con gaùi trong tranh kia giôùi thieäu mình
laø Giaùng Kieàu treân Tieân xuoáng, cuøng chaøng keát duyeân.
Sau khi cuøng theà nguyeàn keát daûi kim ñoàng, Giaùng Kieàu
lieàn laøm pheùp bieán tuùp leàu tranh cuûa anh hoïc troø
kieát trôû thaønh laàu ñaøi traùng leä. Hai ngöôøi aên ôû
vôùi nhau ñöôïc ba naêm , Tuù Uyeân trôû chöùng ngaøy
ngaøy cöù röôïu cheø say xöa, naøng can ngaên ñaõ khoâng
nghe maø coøn ñaùnh ñaäp naøng. Moät laàn naøng quaù giaän
boû anh choàng röôïu cheø beâ beát naøy bieán maát. Ñeán
luùc tænh khoâng thaáy vôï Tuù Uyeân than khoùc haän mình
ñaõ laøm ñieàu sai traùi. Buoàn quaù Tuù Uyeân toan ñi töï
taän, chôït naøng Giaùng Kieàu hieän ra, anh chaøng voäi ngoû
lôøi töø taï, xin chöøa boû thoùi hö taät xaáu. Hai beân
laïi ñoaïn tuï. Töø ñoù Tuù Uyeân ñoái ñaõi töû teá
vôùi Giaùng Kieàu. Sau khi sinh haï ñöôïc ñöùa con trai
ñaët teân laø Chaân Nhi, naøng beøn khuyeân Tuù Uyeân neân
leân coõi tieân cuøng nhau chung soáng vaø trao cho Tuù Uyeân
buøa pheùp tu luyeän. Roài moät hoâm tröôùc khi rôøi nhaân
theá, hai vôï choàng Traàn Tuù Uyeân vaø Giaùng Kieàu daën
doø Chaân Nhi ôû laïi coõi traàn roài cuøng nhau côõi haïc
vaân du veà tieân caûnh.
-
Vuõ
Thò Nhö Haûi Chalotte Ave. Rosemead: Baø cuï coù bieát tích
sôïi Xích Thaèng khoâng? Neáu coù xin maùch hoä. Kính
caån caùm ôn.
*
Xích Thaèng chæ vieäc hoân nhaân. Trong Tình Söû coù
cheùp:" Ñôøi nhaø Ñöôøng, coù ngöôøi Vi Coá ñi hoûi
keùn vôï, doïc ñöôøng gaëp moät oâng cuï ñang ngoài döïa
tuùi xem saùch döôùi boùng traêng. Vi Coá hoûi:"Saùch
noùi vieäc gì trong aáy?" OÂng cuï naøy ñaùp:"Saùch
cheùp teân nhöõng ngöôøi laáy nhau". Vi Coá
hoûi:"Coøn tuùi kia chöùa nhöõng gì trong aáy?" OÂng
cuï ñaùp:"Tuùi aáy ñöïng nhöõng sôïi Xích Thaèng
ñeå buoäc chaët hai ngöôøi phaûi laáy nhau,khoâng theå naøo
gôû ñöôïc nöõa." Vi Coá hoûi:"Toâi ñang ñi keùn
vôï , vaäy ngöôøi vôï töông lai cuûa toâi laø ai?"
OÂng cuï lieàn tieän tay chæ moät ñöùa beù môùi leân ba
ôû trong voøng tay cuûa moät ngöôøi ñaøn baø choät mang rau
ra chôï baùn baûo:" Vôï cuûa oâng laø con beù leân ba
tuoåi ñoù". Vi Coá giaän sai ngöôøi laáy dao ñaâm con
beù aáy, nhöng may maén noù chæ bò thöông thoâi. Möôøi
boán naêm sau quaû nhieân khi con beù leân möôøi baûy tuoåi
ñeïp ñeõ voâ song, Ban Coá ñöôïc ngöôøi laøm mai moái
cöôùi veà laøm vôï. Khi trôû neân vôï choàng Vi Coá hoûi,
ngöôøi vôï thuaät laïi caâu chuyeän ñöôïc meï keå cho
nghe laø mình bò moät ngöôøi lôùn tuoåi ñi keùn vôï sai
ngöôøi ñaâm cheát caùch nay ñuùng 14 naêm veà tröôùc. Do
tích ñoù môùi coù chöõ Xích Thaèng...hay sôïi Tô Hoàng
cuõng vaäy. Trong Kieàu coù caâu:
Duyeân em duø noái chæ hoàng May ra khi ñaõ tay boàng tay
mang...
-
Cuï
Haø Nam Ninh Fair Stone Dr. FairFax VA. ( Qua Buøi Tònh Trinity
Street Philadelphia): Baø cuï coù nhôù tích "Uyeân
Soà" khoâng? Neáu nhôù giuùp nhaéc laïi cho. Thaønh
kính caùm ôn.
*
Hueä töû laøm töôùng quoác cuûa nöôùc Löông. Trang Töû
coù yù qua beân aáy thaêm chôi. Coù ngöôøi noùi vôùi Hueä
Töû raènmg laø tröôøng hôïp Trang Töû maø qua ñaây khoâng
ngoaøi duïng yù cuøng oâng tranh ngoâi töôùng quoác. Hueä
töû toû yù sôï, lieàn cho ngöôøi ñi luøng xeùt luoân trong
ba ñeâm ngaøy. Sau ñoù, Trang Töû gaëp Hueä töû beøn
baûo:" Nôi trôøi Nam coù con chim teân goïi laø Uyeân
Soà, ñieàu naøy oâng coù bieát khoâng? Con Uyeân Soà ñoù
töø bieån Nam bay qua bieån Baéc, (nguyeän
trong loøng raèng laø) neáu klhoâng gaëp hoät luyeän thì
khoâng aên, neáu khoâng coù nöôùc suoái ngoït thì quyeát
chaúng uoáng. (Treân ñöôøng bay) chim Uyeân Soà nhìn thaáy
con chim cuù ñang ræa xaùc chuoät chuø, nhìn thaáy Uyeân Soà
bay ngang qua, sôï bò giaønh maát mieáng aên, beø keâu to leân
muïc ñích ñeå doïa cho con Uyeân Soà kia ñöøng ñaùp
xuoáng. Nay, (coù leõ) vì sôï caùi ngoâi vò töôùng quoác
cuûa oâng taïi ñaát Löông, neân oâng môùi keâu leân (quang
quaùc) ñeå doïa Trang Töû naøy sao?" Nguyeân vaên caâu
cuoái naøy "Kim töû duïc dó töû chi Löông quoác nhi
haùch ngaõ da?"
-
Cuï
Leâ Baù Brookhurst Orange County California: Toâi ñoïc
ñöôïc ba caâu tuïc ngöõ Trung Hoa nhöng khoâng thaáu
ñaùo nghóa cho laém, baø cuï giuùp cho:
-
Nhaân
taø taâm baát chính/ty oai yù baát ñoan.
-
Nhaân
voâ haïi hoå taâm/hoà voâ thöông nhaân yù.
-
Nhaân
voâ thieân nhaät haûo/hoa voâ baùch nhaät hoàng.
*
Caâu thöù nhaát coù nghóa:
"Maét
taø taâm khoâng chính
Muõi
leäch yù chaúng ngay.
Caâu
thöù 2 coù nghóa:
"Ngöôøi
khoâng loøng haïi hoå
"Hoå
chaúng daï haïi ngöôøi.
Caâu
thö 3 coù nghóa:
"Ngöôøi
khoâng nghìn ngaøy khoaùi
Hoa
khoâng traêm buoåi hoàng.
Tuïc
ngöõ ta cuõng coù caâu:
"Trôøi
coøn khi naéng khi möa
Ngaøy
coøn khi sôùm khi tröa nöõa ngöôøi."
-
Cuï
Nguyeãn Thô Rue Dr. Schweitzer 93600 Aulway S. Bois France (Qua
Inesto Ho). 1. Ngaøy toâi coøn ôû tuoåi trung nieân coù
taäp toø nghieân cöùu veà Kinh Dòch, nôi "Ñònh
Theá" cuûa queû, toâi queân maát nghóa cuûa queû
"Tuøy" cuõng nhö queû "Caùch". 2. Toâi
nghe noùi Maïn Ña Ra, nhöng chaúng bieâAÙt caùi nghóa cuûa
chöõ naøy. Baø cuï neáu bieát giuùp chæ cho.
*
Queû "Tuøy" töùc "Traïch Loâi Tuøy" do:
"Queû Ñoaøi töùc buøn laày vaø quaû "Chaán"
töùc saám seùt nhaäp chung laïi goïi taét laø queû Tuøy.
Tuøy coù nghóa laø tuøng theo, qui thuaän. Ví nhö:OÂng vua theo
chính ñaïo, tuaân theo lôøi daïy cuûa thaùnh nhaân , maø
laøm vieäc nghóa aáy laø moät minh quaân.
Queû Caùch töùc Traïch Hoûa Caùch. Do queû Ñoaøi
(ñaàm,buøn) vaø queû Ly (löûa) nhaäp laïi goïi laø queû
Caùch. Noù coù nghóa caûi caùch,thay ñoåi, bieán ñoåi, caùch
maïng...Ñaïi ñeå laø neáu thaáy quaù
cuõ kyõ,muïc naùt thì thay ñoåi. 2. Tieáng Taây Taïng vieát
Kyilkhor, coøn Phaïn ngöõ laø Maâdaâra hay Man Ñaù Raù
(Mandaâra) ñöôïc dòch ra laø Linh Phuø,ñaøn giôùi, ñaïo
traøng. Theo Töï Ñieån Phaät Hoïc thì Linh Phuø coù nghóa
laø laù buøa linh thieâng, dieän tích baèng ngoùn tay hay baèng
caû baøn tay ñöôïc hoïa treân giaáy vaøng hay treân theå
caây coù hình troøn, daøi hay vuoâng, ñoâi khi thö treân hö
khoâng nöõa. Ngöôøu tu theo Nan Ña Ra giaùo töùc Maät
giaùo,Chôn ngoân toâng, gom caû vaøo ñoù söùc linh cuûa
Phaät,Thaùnh vaø Tieân,Thaàn duøng ñeå tröø taø ma quæ
quaùi vaø cuõng nhaèm baûo hoä sinh maïnh hay nhaø cöûa ñình
chuøa v.v.. Toâi chæ bieát ñaïi khaùi nhö vaäy, khoâng
nghieân cöùu ñöôïc saâu, neân chaúng bieát theâm ñöôïc
gì ñeå mang ra cuøng cuï baøn thaûo nhieàu.
Moäng Tuyeàn