Nhaân coù nhieàu thaéc maéc veà cuoäc hoïp cuûa Vaên Buùt Vieät Nam Haûi Ngoaïi ñöôïc trieäu taäp vaøo ngaøy 24-3 saép tôùi ôû Washington DC vaø, maët khaùc, moät vaøi tin töùc ñaõ gaây hieåu laàm raèng caù nhaân Traàn Thanh Hieäp xa gaàn lieân heä ñeán cuoäc hoïp naøy, neân xin coù maáy lôøi tuyeân boá nhö sau:

1. Toâi khoâng lieân heä xa gaàn gì tôùi vieäc oâng Terry Carlbom, Toång Thö Kyù Vaên Buùt Quoác Teá, ñaõ quyeát ñònh trieäu taäp cuoäc hoïp noùi treân. Hôn theá nöõa, toâi ñaõ baøy toû roõ reät vôùi oâng Terry Carlbom raèng toâi khoâng taùn thaønh moät cuoäc hoïp nhö vaäy. Tuy tröôùc ñaây oâng Terry Carlbom noùi coi toâi laø coá vaán then choát cuûa Vaên Buùt Quoác Teá ñeå tìm giaûi phaùp cho cuoäc khuûng hoaûng cuûa VBVNHN, nhöng sau nhieàu trao ñoåi quan ñieåm giöõa chuùng toâi - trong khoâng khí kính troïng laãn nhau - ñaõ coù nhöõng yù kieán baát ñoàng khoâng theå dung hoøa. Toâi ñaõ khuyeán caùo Vaên Buùt Quoác Teá nhieàu ñieàu cuï theå trong ñoù coù nhöõng ñieàu döôùi ñaây:

Thöù nhaát, yeâu caàu VBVNHN söûa ñoåi Ñieàu Leä. Thöù hai, toân troïng quyeàn töï trò cuûa Trung Taâm thaønh vieân VBVNHN, ñeå cho hoï töïï giaûi quyeát moïi vaán ñeà treân cô sôû Quyeát nghò Edinburgh vaø theo tinh thaàn Hieán Chöông Vaên Buùt. Thöù ba, moïi quyeát ñònh lieân quan tôùi giaûi phaùp taùi thoáng nhaát VBVNHN ñeàu phaûi xuaát phaùt töø caû hai beân tranh chaáp maø ñaïi dieâïn laø baø Minh Ñöùc Hoaøi Trinh vaø oâng Ñaëng Vaên Nhaâm. Thöù tö, ñeå cho ñuû moïi xu höôùng trong VBVNHN ñöôïc chieáu coá, VBQT neân môøi theâm Trung Taâm Queùbec giöõ moät vai troø trong cuoäc vaän ñoäng thöïc hieän thoáng nhaát VBVNHN. Thöù naêm, baõi boû theå thöùc baàu cöû giaùn tieáp thoâng qua moät cöû tri ñoaøn ñeå trong töông lai, caùc thaønh vieân coù theå tröïïc tieáp baàu Ban Chaáp Haønh cuûa VBVNHN. Trong naêm ñieàu naøy, oâng Terry Carlbom chæ thi haønh ñieàu thöù nhaát maø thoâi, kyø dö oâng ñaõ laáy saùng kieán rieâng ñeå trieäu taäp cuoäc hoïp Washington DC. Do ñoù, toâi döùt khoaùt baùc boû saùng kieán aáy. Töø cuoái thaùng 11-2000 oâng Terry Carlbom khoâng coøn lieân laïc vôùi toâi nöõa. Trong moät thö ñieän töû ngaén, oâng ñaõ chia tay vôùi toâi vaø mong coù dòp sau naøy gaëp laïi.

2. Vaên thö ngaøy 20-10-2000 maø oâng Nguyeãn Ñöùc An göûi cho toâi töø Florida coù ghi roõ "Khaån vaø Maät" neân toâi khoâng coâng boá. Vaû laïi toâi nhaän thö naøy vì oâng Nguyeãn Ñöùc An töï ñoäng göûi. Toâi ñaõ khoâng traû lôøi oâng Nguyeãn Ñöùc An. Thuù thaät, toâi khoâng roõ yù ñònh thaàm kín cuûa oâng khi oâng göûi thö cho toâi. Toâi cuõng khoâng laøm taát caû nhöõng vieäc oâng Nguyeãn Ñöùc An yeâu caàu toâi (xin xem vaên thö ngaøy 20-10-2000 cuûa oâng NDA khoâng bieát do ai ñaõ coâng boá toaøn vaên treân Internet) . Duy coù moät ñieàu toâi nhaän thaáy nhaân dòp naøy, neân giuùp cho Vaên Buùt Quoác Teá thaáu hieåu thöïc traïng cuûa cuoäc tranh chaáp trong noäi boä VBVNHN. Ngoaøi ra, vì chính oâng Nguyeãn Ñöùc An ñaõ minh thò yeâu caàu toâi "giaùn tieáp thoâng baùo cho oâng Terry Carlbom bieát laäp tröôøng cuûa phe OÂn Hoøa", neân qua moät ñöôøng daây thích hôïp, thö cuûa oâng Nguyeãn Ñöùc An ñaõ ñöôïc chuyeån tôùi tay oâng Terry Carlbom.

3. Toâi cuõng bieát theâm ñöôïc raèng ngoaøi toâi ra, coøn coù nhieàu ngöôøi khaùc ñaõ tröïc tieáp löu yù oâng Terry Carlbom vôùi nhöõng lôøi leõ raát boäc tröïc ñeå Vaên Buùt Quoác Teá khoâng bò löøa doái. Nhö vaäy, traùi vôùi noãi lo sôï cuûa oâng Haûi Trieàu, oâng Terry Carlbom ñaõ ñöôïc nghe noùi ñaày ñuû veà nhöõng uaån khuùc trong cuoäc khuûng hoaûng cuûa VBVNHN. Nhöng taïi sao oâng Terry Carlbom, laïi baát chaáp moïi lôøi khuyeán caùo khaùch quan vaø ñaày thieän chí xaây döïng ñeå nhaát quyeát trieäu taäp cuoäc hoïp Washington DC ngaøy 24-3-2001? Thieát töôûng neân coá gaéng tìm cho caâu hoûi naøy moät lôøi giaûi ñaùp nghieâm chænh.

4. Toâi khoâng bieát nhieàu veà con ngöôøi Terry Carlbom nhö nhöõng Toång thö kyù khaùc cuûa VBQT. Nhöng qua nhöõng cuoäc baøn luaän thaúng thaén vôùi oâng, moät ngöôøi coù tieâu chuaån ñeå phaùn ñoaùn, toâi nghó raèng caùc oâng Sôn Tuøng, Nguyeãn Höõu Nghóa khoâng deã gì lung laïc, thao tuùng oâng ñöôïc, nhö nhieàu ngöôøi ñaõ töôûng.Vaäy coù leõ phaûi tìm hieåu, ôû ngoaøi vaø ôû treân moái lieân heä giöõa oâng vaø nhöõng ngöôøi naøy, nhöõng lyù do khai sinh ra cuoäc hoïp Washington DC. Toâi xin vieän daãn moät söï kieän, theo toâi, coù taàm aûnh höôûng quyeát ñònh. Ñoù laø cuoäc hoïp ôû Luaân Ñoân vaøo giöõa thaùng 11 naêm ngoaùi giöõa oâng vaø UÛy Ban Kyõ Thuaät (UBKT) goàm coù ñaïi dieän cuûa 12 Trung Taâm cuûa Vaên Buùt Quoác Teá. Cô caáu môùi naøy ñöôïc thieát laäp ôû Hoäi Nghò Edinburgh ñeå thay cho UÛy Ban Chaáp Haønh cuûa VBQT (Chuû tòch+Toång thö kyù+Thuû quyõ) quyeát ñònh moïi vieäc giöõa hai Ñaïi Hoäi Ñoàng Ñaïi Bieåu VBQT. Hoà sô VBVNHN ñaõ ñöôïc ghi vaøo chöông trình nghò söï cuûa cuoäc hoïp naøy. Toâi khoâng roõ UBKT ñaõ quyeát ñònh nhöõng gì, chæ bieát raèng sau cuoäc hoïp noùi treân, oâng Terry Carlbom thay ñoåi haún thaùi ñoä, khoâng ngaàn ngaïi ñi ngöôïc laïi nhöõng ñieàu tröôùc ñoù oâng ñaõ chuû tröông. OÂng khoâng coøn quan taâm gì tôùi quyeát nghò Edinburgh, cuõng khoâng ñeám xæa gì tôùi cô caáu VBVNHN cuõ. OÂng töï quyeàn bieán caùc Trung taâm cuûa VBVNHN thaønh 12 ñôn vò baàu cöû, môøi caùc ñôn vò naøy cöû ñaïi dieän - khoâng caàn bieát môùi cuõ, thaät giaû, toát xaáu vaø do ai keát naïp v.v...- tham döï cuoäc hoïp Washington DC ngaøy 24-3-2001. Bieän phaùp naøy quaû thaät ñaõ gaây ra trong noäi boä VBVNHN moät cuoäc xaùo troän khoâng coøn hy voïng ñieàu giaûi.

5. OÂng Haûi Trieàu vieát treân maïng löôùi raèng "Vaên Buùt haûi ngoaïi nhaït nhoøa khoùi maây". Khoâng, VBVNHN töø maáy naêm nay ñaõ ñaém chìm trong moät bi kòch. Vôùi cuoäc hoïp Washington DC, noù ñaõ thaät söï bò phaân chia laøm hai maûnh roài. Beân giöôøng beänh cuûa noù, chính laø luùc nhöõng thaønh vieân cuûa noù phaûi nhaän dieän roõ baïn thuø : "Ñau nhö thuù döõ chaùy röøng, ta ñaäp vôõ hình haøi vaø thöùc giaác". Töø gaàn möôøi naêm nay, hai muõi giaùp coâng taán kích vôùi ñuû moïi thuû ñoaïn xaáu xa, gian aùc ñeán töø hai ngaû Toronto vaø Wichita nhaèm tieâu dieät sinh meänh vaên hoùa cuûa baát cöù ai muoán cöùu soáng VBVNHN.

6. Khoâng theå goïi cuoäc hoïp saép tôùi ôû Washington DC laø Ñaïi Hoäi Thoáng Nhaát VBVNHN ñöôïc. Ñoù laø cuoäc hoïp ñeå thaønh laäp moät "Hoäi" môùi, do moät thieåu soá chuû xöôùng döôùi quyeàn chuû trì cuûa Toång Thö Kyù Vaên Buùt Quoác Teá theo chuû tröông haàu nhö phi chính trò cuûa tình traïng khoâng coøn chieán tranh laïnh. Toâi coi ñoù laø quyeàn töï do cuûa Vaên Buùt Quoác teá cuõng nhö cuûa soá ngöôøi Vieät Nam ñaõ taùn thaønh chuû tröông ñoù. Nhaát ñònh khoâng theå coi cuoäc taùi phoái trí naøy laø söï phuïc hoaït cuûa VBVNHN, bôûi leõ caùc xu höôùng ngaên chaën söï xaâm nhaäp cuûa ñoäc taøi toaøn trò loän soøng vaøo VBVNHN ñaõ bò caû VBQT laãn moät soá ngöôøi caàm buùt Vieät Nam löu vong a toøng loaïi tröø. Neáu cô caáu saép ra ñôøi ôû Washington DC coøn muoán tieáp tuïc mang teân goïi VBVNHN thì nhöõng ngöôøi ñaõ vaø ñang khai sinh ra noù coù traùch nhieäm phaûi laøm saùng toû tröôùc dö luaän, baèng haønh ñoäng cuï theå tröôùc maét vaø trong töông lai. Trong khi chôø ñôïi, nhöõng xu höôùng chính thoáng cuûa VBVNHN coù lyù do xaùc ñaùng ñeå phuû nhaän moïi haønh ñoäng laïm duïng danh nghóa VBVNHN vaø môû ra cuoäc tranh ñaáu töï veä. "Traän chieán chöa taøn", chöa ai coù theå voäi vaõ haï maøn cho bi kòch VBVNHN.

7. "Anh bieát vì sao coäng saûn thuû tieâu Khaùi Höng (...) anh bieát vì sao coäng saûn thuû tieâu Phan Vaên Huøm (...) anh bieát vì sao coäng saûn thuû tieâu Taï Thu Thaâu ...?". Maáùy caâu thô naøy cuûa Thanh Taâm Tuyeàn nhöõng naêm 50 vaãn coøn vang vang trong kyù öùc nhöõng ai ñaõ töøng chaïm maët vaø soáng cheát ñoái ñaàu vôùi coäng saûn. Nhö moät lôøi chaát vaán löông taâm, moät lôøi caûnh giaùc cuûa lòch söû.

Paris ngaøy 16 thaùng Ba naêm 2001

Cöïu chuû tòch VBVNHN

Cöïu chuû tòch UÛy Ban Ñaëc cöû cuûa VBQT ñeå ñieàu giaûi cuoäc tranh chaáp trong noäi boä VBVNHN.