Đại Chúng số 92 - Mừng Xuân Nhâm Ngọ 2002

Giới Thiệu
Sách Mới

VŨ TRỤ VÀ CON NGƯỜI TRONG MÙA XUÂN MỚI

NHỮNG SỰ KIỆN KHOA HỌC NỔI BẬT TRONG NĂM 2001 SẮP KHÁM PHÁ KHẢ NĂNG TỒN TẠI CÓ SỰ SỐNG TẠI MỘT THIÊN THỂ VÀ SỰ DỰ ĐOÁN KINH HOÀNG TRONG ĐỜI SỐNG CON NGƯỜI TRÊN ĐỊA CẦU NÀY TRONG TƯƠNG LAI GẦN

Hoàng Quyên

Kể từ ngày bước sang tân thiên niên kỷ, nền khoa học tiến triển ngoài cả sức tưởng tượng của con người. Đặc biệt là chuyện thăm dò Hỏa Tinh mà cơ quan NASA đã và đang làm sứ mạng to lớn này. Như chúng ta còn nhớ sau thất bại trong năm 1999 trong khám phá sao Hỏa lần này được dồn lên tàu thăm dò Mars Odyssey với tổng trị giá lên đến 297 triệu Mỹ kim. Con tàu này được phóng lên vào tháng Tư (đầu Xuân tính theo Tây phương),tới tháng 10 năm nay, Mars  Odyssey đã vượt qua quãng đường dài 460 kilomet để tiếp cận sao Hỏa. Sứ mạng của Odyssey lần này là nghiên cứu nước,lập bản đồ khoáng sản bề mặt và do bức xạ phát ra từ Sao Hỏa; đồng thời tìm kiếm nơi hạ cánh cho hai thiết bị thăm dò mà NASA định đưa lên Hỏa Tinh vào   năm 2003 (tức Xuân năm Quí Mùi). Tới đầu tháng Chạp Odyssey chỉ còn mất 10 giờ để thực hiện một vòng bay quanh sao Hỏa và hiện đang rút ngắn dần khoản cách tới bề mặt sao Hỏa. Cùng với những bức ảnh đầu tiên về Nam Cực của Hỏa Tinh, Odyssey còn khám phá ra một  lượng lớn Hydro, lắng đọng gần hai cực của sao Hỏa. Đây được coi là dấu hiệu rất khả quan chứng tỏ có nước đóng băng tại hai cực của Hỏa Tinh.

Trong lúc đó điều làm cho con người lo ngại là "Nhiệt Độ Bề mặt Trái Đất Cao Kỷ Lục". Cứ  theo tổ chức Khí Tượng Thế Giới (WMO), đánh giá sơ bộ và so sánh các số liệu ghi nhận trong một thế kỷ trở lại đây cho thấy,nhiệt độbề mặt Địa cầu trong năm 2001 đạt mức kỷ lục và đứng thứ hai sau năm 1988. WMO cho biết nhiệt độ trung bình trong năm 2001 cao hơn nhiệt độ trung bình của bề mặt Trái Đất trong từ thời gian 1960 tới 1990 từ 0,42 độ C. Các chuyên gia của WMO giải thích rằng hiện tượng này là hậu quả trực tiếp của tình trạng nóng lên của Trái Đất cho dù qua 180 quốc gia trên thế giới (trừ Mỹ) đã ký Nghị Định Thư Kyoto về biến đổi khí hậu.

Trong các năm cuối thế kỷ 20 và dẫn tới hai năm 2000 và 2001,các kế hoạch tạo sinh vô tính đã trở thành những cuộc tranh sôi nổi. Một Bác sĩ người Ý tên là Severino Antinori đã trở nên nổi tiếng từ năm 1994 sau khi thành công trong việc giúp một phụ nữ 62 tuổi sinh con. Kỹ thuật mà ông Antinori sử dụng với con người không có gì mới mẻ hơn so với kỹ thuật đã giúp cừu Dolly chào đời và sản phẩm của quá trình này sẽ là một đứa trẻ có đặc điểm thể chất giống với cha. Trong lúc cộng đồng quốc tế kịch liệt phảmn ưng kế hoạch này thì một đồng nghiệp của bác sĩ Antinori - ông Panos Zavos trở thành sự thật khi một công ty tư nhân Advanced Cell Technology (ACT) ở Hoa Kỳ ra thông báo thạo sinh thành công phôi người đầu tiên theo phương pháp sinh sản vô tính, nhưng với mục tiêu là để tìm đường tiếp cận kho tàng dự trữ tế bào gốc, phục vụ công tác chữa bệnh.

Sự kiện công bố hai bản đồ chi tiết đều tiên gene người được công bố với ba giai đoạn: Nghiên cứu trình tự gene; lắp ráp thành mã gene và chú giải gene (phần việc khó nhất hiện chưa đạt kết quả như mong muốn). Nghiên cứu cho thấy :Trong mã DNA của mỗi tế bào người có khoảng 3.1 tỷ ký tự hóa học; con người có khoảng 30.000 gene,ít hơn nhiều so với dự kiến; khác biệt DNA giữa con người với nhau chỉ vào khoảng 0.1%;phần lớn đột biến gene xảy đối với đàn ông... Theo đánh giá của các nhà khoa học,khám phá bản đồ gene người được coi là thành tựu tri thức đột phá không chỉ trong thời đại ngày nay mà có ý nghĩa đối với cả quá trình lịch sử của con người. Triển vọng của nềnb y học dựa trên những hiểu biết về bản đồ gene và cơ chế hoạt động của gene dề chữa các bệnh nan y là rất tiềm tàng.

Cứ theo WebMD, trang thông tin y học lớn của Hoa Kỳ, các xu hướng y học như cuộc bùng nổ Yoga,sự ra mắt của thuốc chống bất lực mới, dây kim loại phủ thuốc điều trị bệnh tim... sẽ là những sự kiện đáng chú ý của năm 2002. Như:

1. Dây kim loại phủ thuốc điều trị bệnh tim (coated heart stent) sẽ được trình làng vào năm 2002 tức năm Nhâm Ngọ này và có thể trở thành một trong những đột phá lớn nhất trong việc điều trị bệnh tim trong tương lai.

Dây kim loại được phủ một lớp thuốc chống đông máu. Ở phương pháp nong động mạch vành hiện hành,người ta dùng một quả bóng nhỏ để thông mạch bị tắc và đưa vào một sợi dây kim loại hình lò xo (stent) để giữ cho mạch không bị xẹp. Tuy nhiên phương pháp này thất bại trong hơn 20% trường hợp, do động mạch bị tắc trở lại bởi những mảng cholesterol mới hình thành. Khi đó, bệnh nhân phải nong mạch một lần nữa hoặc phải mổ bắc cầu mạch vành, một phương pháp mạo hiểm hơn nhiều,với thời gian hồi phục kéo dài vài tháng.

Các bác sĩ đã dùng mọi cách để ngăn ngừa hiện tượng này (từ laser,dụng cụ cắt,liệu pháp gene đến tia xạ) nhưng đều thất bại. Cuối cùng,người ta nghĩ ra cách phủ lên sợi dây kim loại một lớp

màng tên là ceramide, chứa thuốc chống đông máu. Kỹ thuật tỏ ra hiệu quả trong gần 100% trường hợp. Như vậy,trong năm nay, sẽ có rất nhiều người được lắp thiết bị nói trên,kể cả những bệnh nhân có chỉ định mổ bắc cầu mạch vành.

Chứng bệnh trầm uất và lo lắng đang ngày càng gia tăng. Điều này sẽ là điểm nóng của y học. Cũng như cuộc cách mạng tình dục được ghi nhận năm con ngựa này (2002) là một năm đầy hứa hẹn cho những ai gặp "trục trặc" trong chuyện chăn gối. Thuốc Cialis, được quảng cáo là an toàn hơn và tác dụng nhanh hơn cả Viagra, sẽ sớm được đưa ra thị trường. Ngoài ra, sẽ có nhiều phương pháp khác giúp cải thiện  đời sống tình dục cho phái nữ.

Điều đáng giới bị bệnh tiểu đường hân hoan là nội trong năm "Con Ngựa" này sẽ là năm có thể là giai đoạn then chốt cho những ai bị lâm phải chứng bệnh này. Cac nhà khoa học có vẻ đã tiến rất gần tới việc cho ra đời thuốc insulin dạng hít mang tên Exuberra, cũng như các thuốc hỗn hợp khác giúp khống chế hàm lượng đường và cholesterol máu.

Lại một tin thật vui của những ai bị viêm khớp và các chứng đau do răng,do kinh nguyệt... sẽ được các phương thuốc Vioxx,Celebrex và các thuốc tương tự có thể sẽ được vào sử dụng. Lại nữa, các siêu dược này còn giúp cho việc ngăn ngừa ung thư đại tràng ở những người có nguy cơ cao và phòng luôn cả bệnh Alhmeizer. Đến cuối năm mã vĩ này sẽ được tung ra bày bán trên thị trường.

Gần đây việc công ty Advanced Cell Technology công bố sáu phôi người nhân bản đầu tiên. Nó là "giọt nước làm tràn cốc" trong tiến trình nhân bản vô tính vốn rất nhạy cảm.

Tháng 11 năm 2001,công ty công nghệ sinh học, Advanced Cell Technology (ACT) của Hoa Kỳ tuyên bố đã nhân bản thành công sáu phôi người - một sự kiện làm hấn động thế giới khoa học. Tác giả của những phôi thai người này khẳng địng rằng đây là bước đột phá lớn trong lĩnh vực nhân bản vô tính. Và mục đích của họ không phải là tạo ra một con người thực sự, mà chỉ khai thác nguồn tế bào gốc để chữa các bệnh nan y . Tuy vậy, họ đang phải đối mặt với những phản ứng gay gắt từ các tổ chức chính trị và tôn giáo. Tổng Thống Hoa Kỳ George W. Bush nói rằng những nhân bản người là "sai trái" về đạo đức,và "người ta không thể tạo ra một bào thai rồi giết đi". Trong khi đó, giáo phái Rael lại tuyên bố, họ đang dồn mọi nổ lực vào việc tạo ra con người nhân bản đầu tiên, và thành tựu của ACT không có gì đáng ngạc nhiên, vì Rael đã đạt được kết quả đó từ lâu.

SẮP KHÁM PHÁ KHẢ NĂNG TỒN TẠI CÓ SỰ SỐNG TẠI MỘT THIÊN  THỂ

Các nhà thiên văn thuộc cơ quan Nghiên cứu vũ trụ Hoa Kỳ (NASA) cho biết là trước cuối hạ tuần tháng Giêng măm 2002 tức vào đầu năm "Con Ngựa" tàu thám hiểm không giam Galileo sẽ tiếp cận lần cuối cùng một trong bốn hộ tinh (mặt trăng) của Mộc Tinh.

Tàu Galileo, được phóng đi từ tháng 10 - 1989 từ Trung Tâm Không Gian Kennedy ở Florido và nhập vào quỹ đạo quanh Mộc Tinh hồi năm 1995, sẽ là lần thứ sáu bay sát vào mặt trăng 10 của hành tinh lớn nhất trong Thái dương hệ trước khi các nhà khoa học điều khiển nó đâm vào bề mặt Mộc Tinh để thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu cuối cùng.

Ngày thứ sáu, Galileo có hành trình quanh sao Mộc dài ba lần thời gian kế hoạch đã đề ra, dự kiến sẽ hạ xuống độ cao khoảng 62 dặm cách bề mặt 10, cho phép các nhà khoa học có thể quan sát bề mặt của thiên thể này.

Sau gần 6 năm hoạt động ,Galileo đã sắp cạn kiệt nhiên liệu, do đó, các nhà khoa sẽ cho tàu thám hiểm này đâm vào Mộc Tinh. Đây cũng là một điều bắt buộc bởi NASA không muốn Galileo đâm vào mặt trăng khác của Mộc Tinh,Europa,nơi các nhà khoa học đã tìm thấy chứng cớ chỉ ra rằng thiên thể này có chứa nước trong lòng nó. Các nhà khoa học muốn giữ nguyên hiện trạng của Europa trước khi tiến hành những nghiên cứu khoa học về khả năng tồn tại sự sống,hiện tại hoặc trong quá khứ, trên mặt trăng này.

MỘT THIÊN THẠCH ĐÃ THA CHẾT TRÁI ĐẤT NHƯNG VẪN CÒN TIỀM ẨN TRONG TƯƠNG LAI

Một thiên thạch có đường kính 300m, đủ để triệt hạ một quốc gia. Tuy lần này nó sẽ không va chạm với trái đất,nhưng theo các nhà thiên văn,đây là đòn cảnh tỉnh cho thấy có biết bao thiên thạch trong vũ trụ sẵn sàng lao xuốn hành tinh chúng ta.

Thiên thạch có tên 2001 YB 5, mới được phát giác hồi đầu tháng Chạp. Vào chiều ngày 18/1 thiên thạch này đến vị trí gần nhất, cách trái đất 596.000Km,gần gấp đôi quãng đường từ trái đất đến mặt trăng. Thiên thể này có quỹ đạo hình elip,ôm lấy sao Thủy, sao Hỏa,Trái Đất và sao Kim, với chu kỳ bay quanh mặt trời là 1.321 ngày.

Theo các nhà thiên vn,muốn tiêu diệt tất cả sự sống trên mặt đất, thiên thạch cần phải có kích cỡ tối thiểu 1Km. Tuy vậy, cái đập của một vật thể rộng 300m cũng đã quá đủ để gây ra sự tàn sát trên quy mô lớn. Nếu rơi xuống biển, nó có thể làm bùng lên các cơn sóng thần dữ dội, càng quét các quốc gia nằm ở những vùng đất thấp.

Lần này thiên thạch 2001 YB 5 tha cho trái đất để được sống lâu dài hơn , nhưng các nhà nghiên cứu các vật thể trên không gian thì cho rằng...trong tương lai nó vẫn là một mối nguy hiểm tiềm ẩn, có nghĩa là nó sẽ rất có thể giáng hạ xuống Địa cầu. Mặt khác, 2001 YB 5 mới được phát hiện trong thời gian ngắn ngủi không quá hai tháng kể từ cuối năm 2001, trong khi vũ trụ lại có hằng hà sa số mẩu đá như thế. Các mẩu đá đó rất cóthể ghé thăm trái đất bất cứ lúc nào, và liệu các nhà khoa học có thờii gian để nghĩ ra cách đối phó hay không ?

Theo sự tính toán của các nhà khoa học, trong lịch sử, những cuộc rơi xuống trái đất rất hiếm, nhưng không phải là chưa từng xảy ra. Có nghĩa là nó đã xảy ra rồi. Xác sấut để một thiên thể có đường kính 300m và chạm với trái đất là một lần trong 5000 năm. Còn trong vòng vài thập kỷ tới, hành tinh chúng ta sẽ chỉ đón một thiên thạch duy nhất ghé qua, đó làm năm 1999 AN 10. Ngày 7-8-2027 tức còn lối một phần tư thế kỷ nữa, thiên thạch này còn đến gần trái đất hơn so với thiên thạch 2001 YB 5 như nói bên trên.

Năm Nhâm Ngọ này là năm an lành nhất, các thiên thạch , chắc chắn trái đất ta đang ở sẽ là năm luôn luôn vui như ngày Tết.

Hoàng Quyên