ÑÖÔØNG VEÀ Y HOÏC DO NHOÙM TAM TRAÀN CHUÛ
TRÖÔNG
BS. TRAÀN TOØNG VAØ CAÙC NHAØ NGHIEÂN CÖÙU
ÑOÂNG Y TRAÀN QUANG & TRAÀN HAÛI ÑAËC TRAÙCH
PHONG VAØ HAØN - HAI KEÛ
THUØ CUÛA NHAÂN LOAÏI THEO QUAN NIEÄM ÑOÂNG Y
Ñeå
xaùc ñònh roõ hai yeáu toá Phong vaø Haøn trong Ñoâng Y,
chuùng toâi xin ñoùng goùp vôùi quyù vò ñoäc giaû baøi
vieát naøy ñeå cuøng nhau chia xeû.
Theo
quan nieäm y khoa Ñoâng Phöông, thì "Phong" (Wind) laø
moät ñoäc khí, khí phong nhieãm vaøo cô theå, neáu nheï thì
ta chæ thaáy xaây xaåm, choaùng vaùng, nhöùc ñaàu sô sô,
neáu moät khi phong ñaõ taán coâng vaøo luïc phuû nguõ taïng
vaø kinh laïc, luùc ñoù ta coù theå bò meùo mieäng, cöùng
haøm, suøi boït meùp, töù chi co giaät, baát tænh nhaân söï,
baùn thaân baát toaïi, tai bieán maïch maùu naõo v.v... nhieàu
naïn nhaân ñaõ taét thôû treân ñöôøng ñöa ñeán beänh
vieän caáp cöùu.
Theo
kinh nghieäm laâm saøng, chuùng toâi thaáy phong thöôøng gaây
ra nhöõng trieäu chöùng sô khôûi: soát (fever), ñoå moà
hoâi nheï, nhöùc ñaàu, ôùn laïnh (aversion to cold), ñau vaø
cöùng phía sau ñaàu vaø coå, reâu löôõi (tongue coating)
traéng vaø moûng, ñaëc bieät sôï gioù, maïch phuø vaø yeáu
(superficial, weak pulse). Beänh coøn ôû bieåu.
Phöông
döôïc: Queá chi thang (cinnamon combination), muïc ñích ñeå
khöû phong taø ra khoûi da vaø cô nhuïc (muscle) baèng nhöõng
döôïc thaûo coù khaû naêng phaùt haõn (diaphoretic herbs).
Huyeän
phöông: Lieät khuyeát (Lieque, Luo-Connecting Point, Lö) Hôïp
coác (Hegu, L), Phong moân (Fengmen, UB 12), ba huyeät naøy toái
quan troïng ñeå khöû phong haøn, ta coù theå giaùc huyeät
Phong moân (cupping on UB 12 is extremly effective), Tuùc tam lyù
(Zusanli, ST 36) ñieàu hoøa
veä khí vaø dinh khí (Defense and Nutritive qi), Phong trì
(Fengchi, GB 20), Pheá du (Fei Shu, UB 13), Nghinh höông (Ying xiang,
LI 20), Thöôïng tinh (Shang xing, DU 23), Can du (Ganshu, UB 18). Ta
caàn Bình Boå, bình taû (even method) hai huyeät tuùc tam lyù
vaø can du. Taû chaâm nhöõng huyeät khaùc. Can du coøn coù
khaû naêng döôõng khí vaø huyeát.
Chuùng
ta caàn löu taâm, khí haøn taø taán coâng da vaø cô nhuïc,
nhöõng trieäu chöùng sau ñaây xuaát hieän: Sôï laïnh,
khoâng ñoå moà hoâi, nhöùc khôùp xöông vaø cô nhuïc.Reâu
löôõi traéng vaø moûng: Maïch phuø vaø khaån (Superficial anh
tense pulse). Beänh thuoäc bieåu.
Phöông
döôïc: Ma hoaøng thang ñeå khöû haøn taø ra khoûi da vaø cô
nhuïc baèng nhöõng vò thuoác oân vaø cay (warn and pungent).
Huyeät
phöông: Lieät khuyeát, hôïp coác, phong moân, phong trì, pheá
du, nghinh höông, thöôïng tinh, baù hoä (Baihui Du 20), Phuïc
löu (Fuliu Du 20) Phuïc löu (Fuliu, Kid 7), Taû chaâm vaø giaùc
(cupping) huyeät phong moân. Sau khi chaâm xong, ta coù theå cöùu
phong moân, pheá du, phong trì, phuïc löu, ñeå tröø nhöùc
ñaàu, coå cöùng. Pheá du duøng ñeå tröø ho, suyeãn raát
hay. Nghinh höông, Thöôïng tinh trò nhaûy muõi, nöôùc muõi
chaûy ñaàm ñìa vaø khöû phong taø, Baø hoä trò nhöùc
ñaàu do phong taø gaây neân. Baù hoâ khöû phong taø , tröø
ñaàu thoáng (headache) voâ cuøng tuyeät dieäu. Ñoå moà hoâi
(sweating) ñieàu trò baèng caùch boå chaâm huyeät phuïc löu
vaø taû chaâm huyeät hôïp coác, keát quaû raát ñaùng khích
leä. Queá chi thang vaø ma hoaøng thang laø hai phöông thuoác
raát phoå thoâng, coâng hieäu nhö thaàn, neáu chuùng ta bieát
phaân bieät khi naøo caàn queá chi thang, khi naøo caàn ma
hoaøng thang, traùi laïi neáu chuùng ta duøng sai, haäu quaû
voâ cuøng tai haïi. Moät ñieåm quan troïng laø ma hoaøng thang
coù khaû naêng phaùt haõn, neân chæ duøng cho beänh nhaân
caàn phaûi cho ñeå moà hoâi ñeå giaûi toûa haøn taø coøn
ôû da vaø cô nhuïc. Taát caû nhöõng thaéc maéc veà ñeà
taøi hay baøi vieát naøy xin ñoäc giaû lieân laïc vôùi
chuùng toâi qua toøa soaïn baùo ñeå chuùng toâi laàn löôït
traû lôøi quí vò treân muïc Ñoâng Y naøy.
Nhoùm Tam Traàn