Trung tuaàn thaùng 9, 2000 moät tyû (ngaøn trieäu) khaùn giaû treân nöôùc Myõ vaø khaép theá giôùi, say meâ theo doõi caùc cuoäc tranh taøi theå thao Muøa Heø taïi Theá Vaän Hoäi 2000 laàn thöù 27. Kyø naøy UÙc laø nöôùc chuû. Vaø cuõng nhö moïi nöôùc ñöôïc vinh döï toå chöùc Theá Vaän Hoäi, UÙc ñaõ boû nhieàu coâng söùc, tieàn baïc, saùng kieán ñeå hoaøn thaønh moät Theá Vaän Hoäi, traùng leä, vó ñaïi vaø hoaøn haûo. Ñaây laø cô hoäi hy höõu ñeå phoâ tröông cho theá giôùi bieát ñeán quoác gia mình, thu tieàn khaùch du lòch vaø cuõng laø moät haõnh dieän cho quoác gia treân bình dieän toaøn caàu.

Quaû thaät theá, buoåi leã khai maïc keùo daøi treân 4 tieáng ñoàng hoà vôùi nhieàu tieát muïc ñaëc bieät, nhöng noåi baät nhaát laø chieác vaïc löûa vó ñaïi (cauldron) ñöôïc chaâm löûa töø moät thaùc nöôùc vaø vaïc löûa töø töø naâng leân cao theo chieàu xoaén oác vaø chaùy röïc rôõ suoát treân hai tuaàn leã Theá Vaän Hoäi. Duø ngöôøi khoù tính nhaát cuõng phaûi coâng nhaän laø sau naêm naêm chuaån bò, nöôùc UÙc ñaõ thaønh coâng myõ maõn, raát ñaùng töï haøo. Tuy nhieân cuõng khaù toán keùm. Ñoù laø söï tham gia cuûa 120 con tuaán maõ, 1950 nhaïc coâng, 100 vuõ coâng, 220 nhaø bieåu dieãn löûa, 800 nhaân vieân yeåm trôï vaø haøng ngaøn ngaøy taäp luyeän ôû nhieàu ñòa ñieåm bí maät khaùc nhau. Toång coäng chi phí öoùc chöøng 58 trieäu ñoâ la UÙc (khoaûng 32 trieäu Myõ kim). Ñaây laø moät giaù khaù cao, (chæ caùi vaïc löûa ñaõ tôùi 6.6 trieäu Myõ Kim), nhöng nhö ñaõ noùi, ñaây laø moät vinh döï quoác gia, coù toán phí bao nhieâu cuõng xöùng ñaùng. Nhöng khoâng chæ toán keùm maø thoâi, nöôùc toå chöùc coøn phaûi ñöông ñaàu vôùi nhieàu khoù khaên khaùc. Thöû töôûng töôïng vôùi 10,500 löïc só cuaû 199 quoác gia treân theá giôùi tham döï, moãi nöôùc coù nhöõng nhu caàu aåm thöïc khaùc bieät, aên uoáng vaøo nhöõng giôø giaác khaùc nhau, chæ noäi vieäc tuyeån ñaàu beáp vaø söûa soaïn böõa aên ñuùng khaåu vò, boå döôõng cho caùc löïc só cuõng laø vaán ñeà nan giaûi, chöa noùi tôùi lôõ thöùc aên khoâng töôi ngon, löïc só ngoä ñoäc, maát söùc khoûe thì quaû laø ñaïi hoïa. Moät phoøng aên lôùn vôùi söùc chöùa 5,000 ngöôøi, môû cöûa suoát ngaøy ñeâm. Vaán ñeà cö truù vaø an ninh cuõng laø moái lo haøng ñaàu vì naêm 1972, quaân khuûng boá Palestine ñaõ loït vaøo laøng Theá Vaän baét coùc vaø saùt haïi 2 löïc só Do Thaùi vaø 4 ngöôøi trong phaùi ñoaøn naøy vì muïc tieâu chính trò. Giao thoâng vaø truyeàn tin cuõng quan troïng khoâng keùm, laøm sao ñeå caùc löïc só ñeán nôi döï thí ñuùng ñòa ñieåm vaø giôø giaác. Ñeå phuï tay vôùi ban toå chöùc Theá Vaän (International Olympic Committee vieát taét IOC) vaø chính quyeàn UÙc, coù 47,000 ngöôøi tình nguyeän ñaûm traùch moïi vieäc lôùn nhoû.

Ngaøy beá maïc, caùc löïc só vaø ngöôøi tham döï chaéc chaén khoâng theå naøo queân ñöôïc baàu trôøi Sydney böøng leân röïc rôõ trong moät röøng phaùo boâng vó ñaïi chöa töøng thaáy vôùi haäu caûnh laø thaønh phoá Sydney vaø caây caàu chính cuûa haûi caûng, cuõng nhö khoù coù theå queân ñöôïc tinh thaàn haâm moä theå thao vaø hieáu khaùch cuûa daân chuùng UÙc.

Quaû ñuùng nhö theá, töø nhieàu Theá Vaän Hoäi nhöõng thaäp nieân vöøa qua, vai troø cuûa ngöôøi phuï nöõ caøng ngaøy caøng noåi baät. Khaùc haún vôùi 104 naêm veà tröôùc, khi Theá Vaän Hoäi ñöôïc khoâi phuïc taïi thaønh phoá Athens do Baù Töôùc ngöôøi Phaùp laø Piere de Coubertine khôûi xöôùng, giôùi nöõ bò caám ngaët, khoâng ñöôïc vaøo xem hoaëc tham döï. Theo ñaø tieán hoùa cuûa thôøi gian, quan nieäm veà nam nöõ thay ñoåi daàn daàn. Ngaøy nay nöõ giôùi ñöôïc chaáp nhaän tham gia haàu heát moïi boä moân ñieàn kinh taïi Theá Vaän Hoäi, töø nhöõng moân nheï nhaøng ñeán nhöõng moân ñoøi hoûi nhieàu söùc khoûe vaø söï chòu ñöïng deûo dai.

Ñaëc bieät trong kyø Theá Vaän Hoäi thöù 27 naøy, söï vinh danh phuï nöõ ñöôïc ñeà cao hôn caû. Caùc nöõ löïc só xuaát saéc nhö Dawn Frazer, Betty Cuthbert, Debbie King Flintoff ñöôïc giao nhieäm vuï röôùc ñuoác, rieâng coâ Cathy Freeman ñaõ ñöôïc vinh döï chaâm ngoïn löûa Theá Vaän vaøo chieác vaïc löûa trong ñeâm khai maïc. Tuy coâ khoâng phaûi laø ngöôøi nöõ ñaàu tieân laøm vieäc naøy, nhöng coâ Freeman laø nöõ löïc só moân chaïy nöôùc ruùt 400 meùt ngöôøi Aborigine.(1)

Treân maøn aûnh nhoû, ngöôøi ta thaáy ñaâu ñaâu cuõng coù caùc khuoân maët phuï nöõ ñoaït nhöõng thaønh quaû veû vang. Ñieån hình, Hoa Kyø coù ngoâi sao saùng veà chaïy ñua nöôùc ruùt laø Marion Jones ñoaït 3 huy chöông vaøng trong caùc cuoäc chaïy ñua nöôùc ruùt 100 meùt, 200 meùt vaø tieáp söùc 4x400 meùt, vaø 2 huy chöông ñoàng trong moân nhaåy xa vaø chaïy tieáp söùc 4x100 meùt. Voâ ñòch ñôn nöõ quaàn vôït Venus William ñoaït huy chöông vaøng. Ñoäi daõ caàu nöõ (soft ball) Hoa Kyø quaät ngöôïc theá côø ñaùnh baïi ñoäi nöõ Nhaät Baûn vôùi tyø soá 2-1. Caùc nöõ löïc só Trung Hoa cheá ngöï ngaønh nhaåy hoà bôi (diving), cuõng nhö caùc nöõ löïc só tí hon (daãn ñaàu laø Andrea Raducan) moân nhaøo loän xöù Loã Maõ Ni ñaõ chieám troïn huy chöong vaøng giaûi toaøn ñoäi cuõng nhö ba giaûi nhaát nhì ba cuûa moân naøy. Vaø coøn nhieàu nöõa. Trong 98 huy chöông Hoa Kyø ñoaït ñöôïc, giôùi nöõ chieám nhieàu nhaát. Töông töï, caùc nöõ löïc só nhaåy hoà bôi Trung Coäng ñoaït nhieàu huy chöông hôn nam giôùi, cuõng nhö Loã Maõ Ni, trong moân nhaøo loän (gymnastic).

Duø ngöôøi ta muoán taùch rôøi Theá Vaän Hoäi ra ngoaøi chính trò, vôùi quan nieäm Theá Vaän Hoäi laø nôi tranh taøi theå thao thuaàn tuùy cuûa löïc só khaép theá giôùi, nhöng treân thöïc teá, Theá Vaän Hoäi khoâng sao traùnh khoûi aûnh höôûng loâi keùo cuûa chính trò. Naêm 1920 AÙo, Baûo Gia Lôïi vaø Ñöùc khoâng ñöôïc môøi tham döï vì vai troø cuûa hoï trong ñeä nhaát theá chieán. Naêm 1936 Ñöùc Quoác xaõ toå chöùc Theá Vaän Hoäi vaø Hittler ñaõ xöû duïng noù vaøo muïc ñích tuyeân truyeàn gioáng daân oûsieâu vieät Aryanoõ. Naêm 1948 Ñöùc vaø Nhaät khoâng ñöôïc môøi tham döï Theá Vaän vì vai troø cuaû hoï trong ñeä nhò theá chieán. Naêm 1956 Liban vaø Ai Caäp taåy chay Theá Vaän Hoäi Melbourge vì Do Thaùi chieám ñoùng kinh ñaøo Suez. Naêm 1972 quaân khuûng boá Palestine gieát löïc só Do Thaùi trong laøng Theá Vaän coát gaây tieáng vang chính trò. Naêm 1980, Hoa Kyø khoâng tham döï Theá Vaän Hoäi taïi Moscow do Nga laø nöôùc chuû. Ñeå traû ñuõa, naêm 1984 Lieân Xoâ vaø 13 nöôùc Coäng Saûn taåy chay Theá Vaän Hoäi ta0i Los Angeles. Naêm 1988 Baéc Haøn, Nicaguara, Ethiopia vaø Cuba khoâng tham döï Theá Vaän Hoäi taïi Seoul. v.v. Trong khi ñoù nhieàu nöôùc sau moät thôøi gian vaéng boùng, laïi tham döï Theá Vaän Hoäi nhö Trung Coäng (1971, sau 13 naêm vaéng maët). 1992, löïc só Nam Phi taùi tham döï Theá Vaän Hoäi.

Ñöôïc ghi nhaän laø trong kyø Theá Vaän Hoäi naøy, laàn ñaàu tieân caùc löïc só Nam vaø Baéc Haøn dieãn haønh döôùi 1 boùng côø trung laäp (hình baûn ñoà Ñaïi Haøn)

Chæ noäi vieäc chaøo côø khi nhaän huy chöông cuõng ñaõ nhuoám maàu saéc chính trò. Ñaõ coù thôøi gian, ngöôøi ta ñeà nghò löïc só tranh taøi vôùi tö caùch caù nhaân, khoâng ñaïi dieän quoác gia.

Duø muoán duø khoâng, trong moãi kyø Theá Vaän Hoäi ngöôøi ta coù thoùi quen kieåm ñieåm thaønh quaû veà soá löôïng huy chöông ñoaït ñöôïc cuûa töøng quoác gia, coi ñoù nhö möùc ño veà söï huøng cöôøng vaø öu vieät cuûa con daân quoác gia ñoù. Ñoàng thôøi quoác gia ñoaït nhieàu huy chöông cuõng haõnh dieän vaø laø moät lôïi khí veà maët chính trò, ngoaïi giao.

Theá Vaän Hoäi 2000: Myõ: Vaøng 39, Baïc 25, Ñoàng 33 (toång coäng 97). Nga: V. 32, B. 29, Ñ. 28 (88). Trung Coäng: V. 28, B. 18, Ñ. 15 (59).UÙc: V. 16, B. 25, Ñ. 17 (58). Ñöùc: V. 14, B. 17, Ñ. 26 (57) Rieâng Vieät Nam ñoaït 1 Baïc veà moân Thaùi Cöïc Ñaïo nöõ. do coâ Traàn Hieáu Ngaân (2). Khoâng may cho Nga Soâ naêm nay phaûi ñöùng haøng nhì, vì neáu Lieân Bang Soâ Vieát khoâng tan raõ, thì toång coäng caùc nöôùc trong lieân bang (nhö Ukraine, Lithuania, Kazahatan v.v.) ñoaït 163 huy chöông ñuû loaïi, aên ñöùt Hoa Kyø vaø caùc nöôùc khaùc. Nöôùc Ñöùc laø quoác gia ñaùng neå trong dó vaõng vôùi soá huy chöông ñoaït ñöôïc, nhöng naêm nay lu môø thaáy roõ, ñöùng haøng thöù naêm. Rieâng quoác gia chuû laø UÙc thaéng lôïi huy hoaøng vôùi soá 58 huy chöông trong khi daân soá UÙc chæ coù 19 trieäu, thua 1 huy chöông so vôùi Trung Coäng (59) vôùi daân soá caû tyû ngöôøi.

Ngoaøi tieàn thöôûng cuûa IOC ñi theo moãi huy chöông (huy chöông Vaøng 16,000 Myõ Kim (MK)), ñeå khuyeán khích löïc só coá söùc coá söùc tranh taøi, mang vinh döï cho quoác gia, nöôùc naøo cuõng höùa taëng thöôûng theâm. Ñieån hình, Lieân Ñoaøn Bôi Loäi Hoa Kyø taëng 50,000 MK cho huy chöông Vaøng, 25,000 MK cho huy chöông Baïc, 10,000 MK cho huy chöông Ñoàng. Ñaûo quoác Barbados taëng 100,000 ñoâ la Barbados cho Vaøng (töông ñöông 50,000 MK), Baïc 75,000 ñoâ la Barbados, Ñoàng 50,000 ñoâ la Barbados. Ñaøi Loan thöôûng Vaøng 10 trieäu ñoâ la Ñaøi Loan (333,000 MK), Baïc 6 trieäu, Ñoàng 4 trieäu. Trong khi ñoù, Trung Coäng, Vaøng 80,000 nhaân daân teä (10,000 MK), Baïc 50,000, Ñoàng 30,000 (3,600 MK). Thaùi Lan, Vaøng 3 trieäu Bath (75,000 Myõ kim). Singapore Vaøng 1 trieäu ñoâ la Singapore (575,000 MK), Baïc nöûa trieäu ((287,500 MK), Ñoàng 250,000 ñoâ la Singapore (143,750 MK). Phi Luaät Taân, Vaøng 7 trieäu Pesos (160,000 MK). Nga, Vaøng 100,000 MK, Baïc 75,000 MK, Ñoàng 50,000 MK. Khoâng bieát Coäng Saûn Vieät Nam thöôûng coâ Traàn Hieáu Ngaân bao nhieâu, hay chæ coù maûnh baèng treân giaáy loän nhö caùc oõlieät só choáng Myõ Nguïyoõ Sinh Baéc Töû Nam tröôùc ñaây.

Rieâng löïc só Hoa Kyø ñoaït huy chöông, coøn hy voïng ñöôïc caùc haõng thöông maïi môøi kyù giao keøo quaûng caùo saûn phaåm. Luùc ñoù thì tha hoà hoát baïc. (giao keøo cuûa quaùn quaân ñaùnh golf Tiger Wood trò giaù 100 trieäu MK)

Ñeå caùc cuoäc tranh taøi ñöôïc coâng bình vaø ñích thöïc laø noã löïc caù nhaân phoâ dieãn söï chòu ñöïng deûo dai vaø söùc khoeû cuõng nhö taøi naêng öu vieät, moïi loaïi thuoác trôï söùc ñeàu bò tuyeät ñoái caám. Tuy nhieân khoâng nhieàu thì ít, löïc só caùc nöôùc vaãn leùn xöû duïng, vôùi hy voïng UÛy Ban Y Teá Thöû Nghieäm cuûa IOC khoâng khaùm phaù ñöôïc. Do ñoù troïng traùch cuûa UÛy Ban naøy laø coù trong tay caùc loaïi thöû nghieäm hoaù hoïc tinh teá vaø beùn nhaïy nhaát ñeå traùnh bò qua maët. Taïi Theá Vaän Hoäi 1996 ngöôøi ta nghi löïc só Trung Coäng xöû duïng thuoác trôï söùc, nhöng caùc loaïi thöû nghieäm cuûa IOC khoâng khaùm phaù ñöôïc, neân lôøi ñoàn ñaõi chæ laø nghi ngôø khoâng ñöôïc chöùng minh. (Trung Coäng noùi hoï aên con oûñoâng truøng haï thaûooõ ñaïi boå). Naêm 2000 coù leõ caùc thöû nghieäm tinh vi hôn, neân Trung Coäng haõi quaù ñoàng loaït ruùt lui 27 löïc só tröôùc giôø döï tranh, chaéc haún ñeå traùnh bò xaáu maët. Coù leõ ñaây cuõng laø tröôøng hôïp nöõ löïc só chaïy nöôùc ruùt 400 meùt cuûa Phaùp Mary Jose Peùrec ñaõ ruùt lui ñoät ngoät vaø bí maät vaøo giôø choùt trong cuoäc tranh taøi vôùi Cathy Freeman. Choàng cuûa Marion Jones laø CJ Hunter (cuõng laø löïc só moân chaïy nöôùc ruùt) khoâng vöôït qua ñöôïc 4 laàn thöû nghieäm thuoác trôï söùc neân bò loaïi. Caùc löïc só moân cöû taï quoác gia Baûo Gia Lôïi vaø Loã Maõ Ni bò töôùc ñoaït huy chöông vaøng vì keát quaû thöû nghieäm cho hay hoï duøng thuoác trôï söùc. Chæ toäi nghieäp coâ beù löïc só moân nhaøo loän ngöôøi Loã Maõ Ni laø Andrea Raducan khoùc heát nöôùc maét vì sô suaát uoáng hai vieân thuoác caûm coù chaát pseudoephedrine naèm trong danh saùch thuoác bò caám. Duø oâng baùc só cho toa bò treo gioø vaø ai cuõng ñoàng yù coâ chæ laø naïn nhaân xui xeûo, nhöng luaät leä vaãn ñöôïc nghieâm chænh thi haønh. Keát quaû coâ Raducan maát chieác huy chöông vaøng vaø 16,000 Myõ Kim tieàn thöôûng ñi keøm.

Vôùi caùc loaïi thuoác boå khoâng bò caám, caùc löïc só xöû duïng toái ña (oáng chích vöùt ñaày thuøng raùc) hy voïng theå löïc maïnh meõ hôn.

Coù 199 quoác gia tham döï, 10,500 löïc só, 21,000 phoùng vieân truyeàn thoâng, 10,000 ngöôøi ñöùng hai beân ñöôøng xem röôùc ñuoác, baùn 7 trieäu veù vaøo cöûa, 47,000 ngöôøi tình nguyeän, caùc löïc só ñoaït 928 huy chöông ñuû loaïi, coâng ty truyeàn hình Myõ traû 750 trieäu Myõ Kim ñeå ñoäc quyeàn phaùt hình cho daân chuùng Myõ, 15 kyû luïc môùi (nhieàu nhaát trong moät Theá Vaän Hoäi). Quoác gia Phi Chaâu Ethiopian ñoaït 8 huy chöông trong toång soá 18 huy chöông daønh cho moân chaïy boä ñöôøng tröôøng.

Döï tranh taïi Theá Vaän Hoäi goàm caû caùc löïc só bò khuyeát taät, nhö anh Terrence Parkin thuoäc Nam Phi, bò ñieác khoâng theå nghe tieáng suùng leänh, caàn phaûi nhìn ñeøn baät saùng ñeå nhaåy xuoáng nöôùc. Theá nhöng anh cuõng ñoaït huy chöông baïc trong moân 200 thöôùc bôi eách. Nöõ löïc só Hoa Kyø laø coâ Runyan, tranh taøi moân chaïy 1,500 meùt, gaàn nhö bò muø, chæ nhìn thaáy hình aûnh lôø môø beân khoeù maét ñeå bieát coù ngöôøi chaïy keøm hai beân. Nöõ löïc só Marion Jones bò aûnh höôûng tinh thaàn khoâng ít, khi choàng laø CJ Hunter bò loaïi khoûi moân chaïy nöôùc ruùt vì xöû duïng thuoác trôï söùc. Nhöng chöa baèng coâ Gloria Alogie xöù Nigeria, hoân phu bò töû naïn trong tai naïn löu thoâng taïi UÙc, coâ muoán ñöa xaùc choàng veà nöôùc, nhöng xöù naøy ngheøo, baét coâ töï tuùc tieàn veù maùy bay, neân coâ ñaønh ôû laïi döï thi vaø ñoaït huy chöông baïc trong cuoäc chaïy ñua 100 meùt.

Nöôùc UÙc ñaõ thaønh coâng ngoaïn muïc, toå chöùc ñöôïc moät Theá Vaän Hoäi hoaøn haûo, eâm xuoâi, laøm Hoa Kyø Myõ phaûi hoå theïn khi nhôù laïi kyø tranh taøi Theá Vaän toå chöùc tröôùc ñaây taïi Atlanta, ñaày raãy nhöõng truïc traëc kyõ thuaät, trôû ngaïi giao thoâng, tieáp vaän khieám khuyeát, hoái loä vaø xöû duïng thuoác trôï söùc baát hôïp phaùp. Ñoàng thôøi ngöôøi ta baên khoaên lo ngaïi khoâng hieåu Theá Vaän Hoäi naêm 2004 toå chöùc taïi Athens coù ñaït ñöôïc taàm voùc naøy khoâng?