MÖØNG
CHUÙA GIAÙNG SINH
Phaïm Thò Quang Ninh
Ñoái
vôùi caùc ngaøy leã trong naêm, coù leõ leã Giaùng Sinh laø
moät trong nhöõng ngaøy leã nhoän nhòp nhaát. Treân theá
giôùi, nôi nôi ñeàu möøng leã Giaùng Sinh, töø nhöõng
quoác gia coù moät soá tín ñoà Thieân Chuùa Giaùo ñoâng
ñaûo cho tôùi nhöõng nöôùc coù raát ít giaùo daân. Tuy
nhieân moãi nôi ñeàu toå chöùc khaùc nhau tuyø theo phong
tuïc taäp quaùn cuûa töøng nöôùc. Tröôùc heát laø nöôùc
Trung Hoa, nôi coù moät soá tín ñoà theo Thieân Chuùa Giaùo
raát ít, so vôùi daân soá ñoâng ñaûo vaøo böïc nhaát theá
giôùi. Phoûng ñoaùn cho thaáy khoaûng 10 trieäu ngöôøi
ñöôïc röûa toäi (khoaûng 1% daân soá). Theá nhöng leã
Giaùng Sinh ôû Trung Hoa cuõng töng böøng. Dó nhieân khoâng
phaûi vì lyù do toân giaùo maø vì caùc nhaø thöông maïi
bieát caùch khai thaùc, ñeå baùn saûn phaåm quaø taëng. Cuõng
nhö Trung Hoa, daân chuùng Nhaät Baûn ña soá theo Phaät giaùo
vaø leã Giaùng sinh cuõng ñöôïc aên möøng raàm roä ñeå
caùc thöông gia moi tieàn daân chuùng nhaát laø giôùi treû.
Tuy nhieân Nhaät Baûn cuõng coù nhöõng taäp quaùn deã thöông
laø moãi ngöôøi choïn laøm moät vieäc höõu ích naøo ñoù
trong muøa leã, nhö tình nguyeän trang hoaøng trong bònh vieän,
hay haùt nhaïc Giaùng sinh, mua vui cho caùc beänh nhaân... Caùc
treû em beân Nhaät tin raèng oâng giaø Noel (ngöôøi nhaät
goïi laø Santa Kurohsu) coù con maét ôû ñaèng sau ñaàu ñeå
troâng nom treû con trong suoát naêm daøi.
Traùi
vôùi Trung Hoa vaø Nhaät Baûn, nöôùc YÙ laø nöôùc phaàn
lôùn daân theo Thieân Chuùa giaùo. Leã Giaùng sinh ñöôïc
chaêng ñeøn keát hoa söûa soaïn töø ñaàu thaùng 12. Beân
trong nhaø ñöôïc trang hoaøng maùng coû, coù Ñöùc Meï
Maria, coù oâng thaùnh Giuse, coù Ba Vua chaàu, coù Thieân
thaàn... vaø ñi leã nhaø thôø. Treû em beân YÙ khoâng treo
bí-taát nhö beân Myõ ñeå chôø oâng giaø Noel maø ñôïi
chính oâng giaø Noel töï tay mang cho. Moät nöôùc nöõa treân
theá giôùi cuõng coù nhieàu tín ñoà Thieân Chuùa giaùo laø
Ñöùc. Nöôùc Ñöùc coù tôùi 45% tín ñoà ngöôøi Thieân
Chuùa Giaùo caûi caùch vaø 37% thuoäc phaùi Thieân Chuùa Giaùo
chính thoáng Roma. Ngöôøi Ñöùc goïi ngaøy leã Giaùng Sinh
laø "Wrihnachten". Ñeâm chính laø ñeâm ngaøy 24
thaùng 12, gia ñình tuï hoïp ñoâng ñuû döï moät böõa
tieäc thònh soaïn vaø ñôïi quaø cuûa oâng giaø Noel
(Weihnachtsmann). Thöôøng thì gia ñình trao ñoåi quaø taëng
cho nhau trong ñeâm aáy. Ngöôøi Ñöùc coøn aên möøng theâm
hai ngaøy nöõa, ngaøy 25 va 26 thaùng 12 nhö ngöôøi Vieät Nam
aên Teát ba ngaøy vaäy. Thôøi gian töø muøng 1 ñeán ngaøy 24
thaùng 12 goïi laø "Adnentszeit", coù nghóa laø thôøi
gian söûa soaïn. Cha meï cho con caùi moät taám lòch ñeå
ñeám ngaøy. Moãi ngaøy trong thaùng 12 treû em coù theå môû
moät trong nhöõng caùi cöûa trong nhaø vaø ñöôïc thöôûng
keïo hay ñoà chôi nhoû. Moät taäp tuïc nöõa laø chôï
Giaùng Sinh. Chôï laø nhöõng nhaø nhoû ñeøn ñoùm saùng
choang, baùn nhöõng ñoà trang trí cho ngaøy leã. Vaø theâm
moät taäp tuïc coå truyeàn laø laøm nhöõng caùi voøng Giaùng
sinh (wreath) maøu saéc xanh ñoû vôùi boán caây ñeøn caày.
Moãi tuaàn gia ñình seõ thaép moät ngoïn cho tôùi ngaøy leã
Giaùng Sinh.
Ngöôøi
Iraq tuy ñaïo Hoài chieám ña soá nhöng soá ngöôøi Thieân
Chuùa Giaùo cuõng aên möøng leã Giaùng Sinh raát ñaëc bieät.
Trong ñeâm Giaùng Sinh, gia ñình hoïp nhau laïi ñoïc kinh
thaùnh, yù nghóa cuûa ngaøy Chuùa sinh ra ñôøi, trong khi gia
ñình moãi ngöôøi caàm treân tay moät caây ñeøn caày. Khi
ñoïc xong, hoï ra ngoaøi saân, ñoát moät ngoïn löûa möøng
baèng boù caây traàn bì. Neáu ngoïn löûa chaùy thaønh than
laø ñieàm may maén. Trong khi löûa chaùy, moïi ngöôøi ca
haùt cho ñeán luùc löûa taøn, nhaûy qua nhaûy laïi ñoáng tro
ba laàn vaø thaàm noùi leân mong öôùc cuûa mình. Trong ngaøy
Giaùng Sinh, moät ngoïn löûa möøng nöõa ñöôïc ñoát leân
taïi saân nhaø thôø. Ñoù laø daáu hieäu cuûa buoåi leã
baét ñaàu. Leã Giaùng Sinh ñöôïc toå chöùc raát troïng
theå. Moät Hoàng Y böng töôïng Chuùa Haøi Ñoàng treân moät
caùi goái ñoû. Sau leã, Ñöùc Hoàng Y ban pheùp laønh cho con
chieân baèng caùch ñuïng vaøo moät ngöôøi, ngöôøi naøy
seõ ñuïng vaøo ngöôøi beân caïnh vaø cöù theá laàn
löôït taát caû moïi ngöôøi trong nhaø thôø. Ñoù laø daáu
hieäu moïi ngöôøi ñeàu ñaõ nhaän ñöôïc bình an trong
Chuùa. Ngaøy leã Giaùng Sinh ôû Hoa Kyø, theo truyeàn thoáng
cuõng nhö caùc nöôùc khaùc, laø treo ñeøn loäng laãy khaép
nôi nhö ngaøy hoäi hoa ñaêng. Ñeøn chaêng töø trong nhaø ra
tôùi ngoaøi ngoõ. Nhaø thôø ñeøn neán saùng tröng vaø
döïng maùng coû töôïng
tröng cho nôi Chuùa sinh ra ñôøi. Nhöng coù leõ nhoän nhòp
nhaát laø caùc trung taâm thöông maõi vaø chaéc chaén laø
khoâng theå thieáu OÂng giaø Noel, moät bieåu töôïng huyeàn
thoaïi deã thöông cho treû nhoû. OÂng thaùnh yeâu treû con
ñöôïc ñöôïc lôïi duïng ngay vaøo muïc ñích thöông
maïi. Cha meï saép haøng daøi, traû tieàn cho con ñöôïc
chuïp hình kyû nieäm vôùi oâng giaø Noel Treân nöôùc Myõ
coù hai nôi maø ngöôøi ta goïi laø choã ôû cuûa oâng giaø
Noel. Moät laø Torrington ôû Connecticut , gioáng nhö moät caùi
laøng nhoû. ÔÛ ñaáy oâng giaø Noel vaø caùc moân ñeä phaân
phaùt quaø cho caùc thieáu nhi trong dòp leã. Moät nôi nöõa
taïi Wilmington, Nöõu Öôùc do moät ngöôøi ñaøn oâng teân
Arto Monaco döïng neân, nôi naøy laø ñaát thöôøng tröïc
cuûa oâng giaø Noel. Haøng naêm coù tôùi 100,000 khaùch thaêm
vieáng. Moät nôi nöõa goïi laø tænh cuûa oâng giaø Noel, laø
ñòa chæ maø trung bình khoaûng ba trieäu thö tôùi lui haøng
naêm.
Noùi
ñeán leã Giaùng Sinh thì khoâng theå thieáu caây Giaùng Sinh.
Naêm 1924, caây Giaùng Sinh töôi ñaàu tieân ñöôïc troàng
ôû Washington, D.C. Roài theo truyeàn thoáng, haøng naêm ñeàu
coù caây thoâng. Caùc vò Toång Thoáng Hoa Kyø hay caùc Ñeä
nhaát phu nhaân ñaïi dieän thaép saùng moãi naêm vaøo dòp
leã Giaùng Sinh.
Moät
chuyeän haøo höùng nhaát vaøo dòp leã Giaùng Sinh ôû nöôùc
Myõ laø mua saém. Taát caû caùc trung taâm thöông maïi ñeàu
khoù kieám ñöôïc choã ñaäu xe. Duø kinh teá coù xuoáng hay
leân, daân chuùng vaãn ñoå xoâ ñi mua saém. Theo söï nghieân
cöùu cuûa nhoùm Financial and Consumer Rights Council (FCRC) do sinh
vieân Debbie Brown vôùi söï phuï giuùp cuûa sinh vieân Philip
Ryan thuoäc ñaïi hoïc Deakin Universary thöïc hieän, ta thaáy
coù tôùi 48% ngöôøi khoâng tieát kieäm ñeå tieâu trong dòp
Giaùng sinh neân hoï phaûi duøng theû tín duïng. So saùnh naêm
1988 vaø naêm 1999, soá ngöôøi duøng theû tín duïng ñaõ
taêng leân gaáp ñoâi (25% -53%). Coù nhieàu ngöôøi ñaõ phaù
saûn vì duøng theû tín duïng, vaø soá ngöôøi naøy ñaõ
taêng daàn haøng naêm (taøi lieäu coøn cho thaáy coù tôùi
26,316 ngöôøi khai phaù saûn vaøo naêm 1999, taêng leân 2000 so
vôùi naêm 1997). Nhöõng nhaø nghieân cöùu tin raèng laïm
duïng duøng theû tín duïng laø nguyeân nhaân lôùn thöù hai
gaây ra vieäc phaù saûn. Nhoùm Financial and Consumer Rights
Council keâu goïi moïi ngöôøi neân ñeà cao caûnh giaùc vaø
laäp chöông trình cho taát caû chi tieâu trong dòp leã.
Ngöôøi naøo coù nhieàu theû tín duïng haõy boû bôùt vaø
ñöøng tieâu pha quaù söùc mình coù theå traû
nôï ñöôïc. Noùi ñeán tieâu pha, coù leõ ñaõ ñuïng chaïm
ñeán phuï nöõ. Ñaøn baø Vieät Nam sang
ñaây khoâng ít thì nhieàu cuõng laây caùi thuù tieâu pha
cuûa ngöôøi Myõ trong dòp leã Giaùng Sinh nhö khi ñi mua saém
Teát ôû Vieät Nam vaäy. Ñeå coù moät ngaøy leã Giaùng Sinh
thònh soaïn, ñaøn baø caàn mua saém nhöõng thöù caàn thieát
cho gia ñình, quaø caùp cho choàng con, ngöôøi thaân, vaø ngay
cho caû mình nöõa. Bôûi vaäy ñaøn baø ra ñöôøng aên maëc
raát lòch söï, ñaøng hoaøng nhöng hieám thaáy ñaøn baø
Vieät Nam phaù saûn vì mua saém trong dòp leã. Coù leõ phaàn
lôùn phuï nöõ ñeàu bieát caùch quaûn trò tieàn baïc,
khoâng "boùc ngaén caén daøi", khoâng tieâu pha quaù
trôùn vaø ñaëc bieät bieát suy tính tröôùc khi tieâu. Vaäy
thì mua saém trong voøng kieåm soaùt cuõng chaúng coù gì
ñaùng sôï khi ngaân quyõ gia ñình khoâng bò aûnh höôûng.
Neáu caùc baø, caùc coâ mua saém quaø taëng laøm vui cho gia
ñình, laøm ñeïp cho chính mình trong ngaøy leã, chaéc chaén
seõ mang haïnh phuùc cho nhöõng ngöôøi thaân chung quanh. Coù
ngöôøi ñaøn oâng naøo khoâng haõnh dieän ñi beân caïnh
ngöôøi vôï, ngöôøi tình vôùi moät boä quaàn aùo laøm
taêng saéc ñeïp cuûa naøng. Tuy nhieân yù nghóa chính cuûa
ngaøy leã Giaùng Sinh vaãn laø möøng Chuùa ra ñôøi, mang
bình an vaø nieàm toát laønh cho moïi ngöôøi döôùi theá.
Cho neân mua saém vaät chaát, beân nhöõng caùi ñeøn maàu
laáp laùnh nhö sao trôøi chæ laø caùi voû nhoän nhòp beân
ngoaøi. Moùn quaø quí giaù nhaát cho nhau vaãn laø söï An
Bình vaø Haïnh Phuùc.
Phaïm thò Quang Ninh