ARISTOPHANE - sinh taïi Atheønes . Theo taøi lieäu cho thaáy veà ñôøi tö khoâng thaáy ñeà caäp ñeán nhieàu. Suoát ñôøi oâng chæ lo cho caùc taùc phaåm cuûa mình. OÂng ñöôïc xem nhö laø moät trong nhöõng nhaø thô vaø kòch taùc gia vó ñaïi nhaát cuûa Hy Laïp. Noåi tieáng nhaát laø caùc loaïi kòch.

Trong suoát cuoäc ñôøi oâng saùng taùc ñöôïc 44 haøi kòch,trình dieãn töø naêm 437 ñeán naêm 390 tr.CN. nhöng hieän chæ coøn löu laïi 11 haøi kòch. Trong soá haøi kòch naøy goàm coù 5 haøi kòch coù tính chaâm bieám veà chính trò, hai haøi kòch pheâ bình veà vaên hoïc, coøn 4 haøi kòch thì noùi veà Trieát Hoïc vaø Xaõ Hoäi luùc baáy giôø..

Trong soá 11 baûn coù 9 kòch phaåm ñöôïc xem laø ñaëc saéc, lieät keâ beân döôùi:

NHÖÕNG CHAØNG HIEÄP SÓ (Les Chevaliers): Ñaây laø vôû kòch coâng kích Cleùon - moät keû naém troïn quyeàn theá trong tay - ñaõ aùp duïng chính saùch mò daân, thao tuùng veà chính trò luùc baáy giôø. Khi ñöa vôû kòch naøy ra khoâng ai daùm ñaûm nhaän vai troø Cleùon, vì vaäy chính taùc giaû (Aristophane) phaûi ñaûm nhaän laáy vai troø quan troïng naøy. Taát nhieân laø sau ñoù oâng ñaõ bò chính nhaân vaät chính cuûa chính tröôøng luùc baáy giôø (Cleùon) mang oâng ra toøa. Ñoù laø vaøo naêm 424.

NHÖÕNG ÑAÙM MAÂY(Les nueùes) laø taùc phaåm chaâm bieám phaùi Nguïy bieän. Phaùi naøy chính Socrate laõnh ñaïo. Ñaây laø vôû kòch taùc giaû öng yù nhaát, raát xuaát saéc goàm nhieàu chi tieát khieán ngöôøi xem khaâm phuïc. Vôû kòch naøy ñöôïc dieãn xuaát vaøo naêm 423.

ÑAØN ONG VOØ VEÕ (Les Gueâpes) Vôû kòch naøy noùi leân baèng lôøi leõ chaâm bieám veà...baûn chaát cuûa daân chuùng thaønh Atheønes, boû laïi ñaøng sau taát caû nhöõng coâng vieäc heä troïng vaø ích lôïi cho ñaát nöôùc hôn. Vôû naøy ñöôïc dieãn xuaát vaøo naêm 422.

NHÖÕNG CON CHIM ( Les oiseaux) Ñaây laø vôû kòch xuaát saéc nhaát cuûa taùc giaû, moâ ta moät xaõ hoäi löng trôøi do loaøi chim muoâng taïo döïng ra, moät xaõ hoäi hoaøn toaøn trong laønh vaø töôi maùt khoâng coù nhöõng caùi nhô baån xaáu xa nhö xaõ hoäi ôû Ñòa caàu hoaøn toaøn ñen toái - maø trong vôû kòch naøy noùi leân ñöôïc moät xaõ hoäi chæ dung naïp nhöõng baäc thaàn thaùnh sau khi ñaõ thoûa maõn ñöôïc nhieàu ñieàu kieän khuùc maéc khoù khaên. Ñaây laø moät vôû kòch taùc giaû höôùng muõi duøi veà nhöõng cô caáu chính trò, haønh chính v.v...cuûa ñoâ thò Atheønes vaøo khoaûng thôøi gian ñoù. Ñöôïc trình dieãn vaøo naêm 421.

HOØA BÌNH (La paix).(421)

LYSISTRATA (411). Vôû kòch noùi leân tinh thaàn choáng chieán tranh, nhaát laø cuoäc chieán Peùloponneøse ñaõ laøm cho Atheønes phaûi bò ñieâu taøn.

NHÖÕNG CON EÁCH ( Les Grenouilles) Vôû naøy chóa muõi duøi veà vaên chöông. OÂng ñaõ coâng kích oâng Euripide - nhaø bi kòch - ñaõ ñöa leân saân khaáu nhöõng vôû tuoàng phaïm vaøo thuaàn phong myõ tuïc.

ÑAÏI HOÄI PHUÏ NÖÕ (L'Assembleeùe des femmes) (389) OÂng leân tieáng ñaû kích pheâ bình chuû nghóa Coâng saûn vaø chuû nghóa nöõ quyeàn do phaùi Nguïy Bieän ñaõ ñöùng ra coå voõ.

PLUTUS laø moät oâng thaàn taøi bò muø nhöng laïi giaøu sang heát möïc. OÂng ta ñaõ ñeå cuûa caûi cuûa mình chaïy vaøo tuùi boïn löu manh trong xaõ hoäi luùc baáy giôø. Nhöng roài sau ñoù, oâng saùng maét ra vaø hieåu ra mình ñaõ bò sai laàm neân beøn söõa ñoåi laïi laø caån thaän phaân phoái cuûa caõi laïi cho hôïp lyù hôn, laø chæ nhöõng ngöôøi ñöôïc xem laø xöùng ñaùng hôn thì môùi ñöôïc söï phaân phoái coâng bình.

Noùi toùm laïi, taát caû caùc baûn haøi kòch cuûa Aristophane laø phaûn chieáu laïi taát caû moïi boä maët thaät cuûa xaõ hoäi luùc baáy giôø veà xaõ hoäi, veà caùc cheá ñoä chính trò cuûa Hy Laïp luùc baáy giôø,nhaát laïi laø Atheønes. Veà sau Platon cho raèng muoán tìm hieåu hay daïy ai veà lòch söû Atheønes khoâng gì roõ raøng hôn laø ñi xem caùc haøi kòch Aristophane laø ñuû.

Pheâ bình veà hình thöùc, oâng Platon ca tuïng khoâng tieác lôøi. OÂng Quintilien - giaùo sö Tu Töø hoïc, tuyeân boá raèng vaên chöông ñöôïc xem hoaøn haûo nhaát vaø duyeân daùng nhaát luùc baáy giôø laø phaûi noùi laø Vaên chöông Aristophane...

Hai kòch gia noåi tieáng nhaát cuûa Phaùp gaàn ñaây ñaõ chòu nhieàu aûnh höôûng cuûa oâng. Cuõng nhö vaøo ñaàu thaäp nieân 70 cuûa theá kyû XX taïi Paris caùc raïp coøn mang trình dieãn nhöõng vôû tuoàng nhö Nhöõng Ñaøn Chim hay Thaàn Taøi Plutus, nhieàu laàn vaø laàn naøo cuõng ñöôïc khaùn giaû aùi moä.